Dosya Sistemi Nesnesi
Dosya Sistemi Nesnesi (FileSystemObject), ASP programının, Web Sunucusunun sabit disk sisteminde, sürücüleri, klasörleri ve dosyaları yönetmekte kullanacağımız temel araçtır. Burada, ne denli güçlü bir araçtan söz ettiğimizi hemen görebilmek için şu kodu yazalım ve dosya_yaz.asp adıyla kaydedelim:
<% Option Explicit %>
<%
Dim YaziFSO, yaz
Set YaziFSO = CreateObject(\"Scripting.FileSystemObject\")
Set yaz = YaziFSO.CreateTextFile(\"c:\\yazi_deneme.txt\",True)
yaz.WriteLine(\"Bu bir denemedir.\")
yaz.Close
%>
Kodumuzun Dim satırında iki değişken belirlediğimizi görüyorsunuz. Fakat bu iki değişkeni sistem nesnesi olan Scripting’in yeni bir olgusu olarak kullanacağımız için daha önce standart değişkenlere değer atadığımız gibi değil, fakat Set komutundan yararlanıyoruz, ve YaziFSO değişkeninde bir “Scripting.FileSystemObject” nesnesi oluşturulmasını sağlıyoruz. (ASP uzmanları arasında gelenek, nesne değeri tutan değişkenlere, ilgili nesnenin baş harflerini eklemektir. Böylece bir değişkenin adına bakarak, işlevini anlamak mümkün olur.)
“yaz” değişkeni YaziFSO’da yeni bir olgusunu oluşturduğumuz FileSystemObject’in CreateTextFile (Düzyazı dosyası oluştur) metodunu kullanıyoruz; bu metod oluşturulacak dosyanın adını ve eğer bu dosya varsa üzerine yazılmasına izin veren True (doğru) veya buna izin vermeyen False (yanlış) kelimesini argüman olarak alır. “yaz” değişkeni şimdi kendisi bir metod kullanabilecek şekilde, FileSystemObject’in bir örneğidir; nitekim WriteLine metodu ile biraz önce oluşturulan dosyaya, argüman olarak verdiğimiz metni yazdırmaktadır. Bu kodu çalıştırdıktan sonra, sabit diskinize bakarsanız, düzyazı dosyasını göreceksiniz:
<asp0009.tif>
Bugüne kadar Web tekniği olarak Browser’da bir sayfayı görüntüleyebileceğimizi sanıyor idiysek, sistem nesneleri kullanarak çok daha farklı şeyler yapabileceğimizi görmüş olduk. Şimdi FileSystemObject’i daha yakından tanıyabiliriz.
Bu nesne bize sabit diske erişme ve onun kaynaklarını kullanma imkanı verir. Bütün nesneler gibi kullanılabilmesi için önce bir değişkenin bünyesinde oluşturulması gerekir:
<%
Dim DosyaSistemi
Set DosyaSistemi = CreateObject(“Scripting.FileSystemObject”)
%>
Dosya Sistemi Nesnesi’nin 20’den fazla metodu vardır; fakat bunlardan önemlileri şöyle sıralanabilir:
CopyFile (dosya kopyala), MoveFile (Dosya taşı), CopyFolder (klasör kopyala), MoveFolder (klasör taşı), Create Folder (klasör oluştur), DeleteFile (dosya sil), DeleteFolder (klasör sil).
Şimdi bunlardan birinin nasıl kullanılabileceğine bir örnek verelim:
<%
Dim DosyaSistemi
Set DosyaSistemi = CreateObject(“Scripting.FileSystemObject”)
DosyaSistemi.DeleteFile “c:\\belgelerim\\test.*”
%>
Bu program ile “Belgelerim” klasöründeki “test” isimli bütün dosyaları silmiş olursunuz. (Bu programı çalıştırmadan önce bir kaç kez düşünmeniz, sanırım iyi olur; çünkü ASP yoluyla sildiğiniz dosyalar, Geri Dönüşüm Kutusu’na gitmez!) Daha az zararlı bir diğer örnek ise şöyle olabilir:
<%
Dim DosyaSistemi
Set DosyaSistemi = CreateObject(“Scripting.FileSystemObject”)
DosyaSistemi.CopyFile “c:\\belgelerim\\*.*”, “c:\\yedekler\\”
%>
Bu program “Belgelerim” dizinindeki bütün dosyaları “Yedekler” dizinine kopyalar.
FileSystemObject’in sadece bir özelliği (Property) vardır: Drives (sürücüler). Fakat bu özellik, bir değil bir çok elemandan oluşan bir dizi-değişken gibi Kolleksiyon (Collection) sayılır. Nede? Çünkü bir Web Server’da birden çok sürücü bulunur. Her sürücü, bu kolleksiyonun üyesidir (FileSystem.Drives) ve her birinin sürücü harfi (.DriveLetter), disk adı (.VolumeName), byte olarak boş alanı (.FreeSpace) özellikleri vardır. suruculer.asp adıyla kaydedeceğiniz şu program, denediğiniz sistemin disk-disket-CD-ROM durumunu size listeleyecektir.